» Tin Tức » Nghiên cứu - Trao đổi nghiệp vụ
VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỈNH TUYÊN QUANG - Đã xem: 2209
Một số khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai, Thi hành công tác đặc xá năm 2021
Thứ sáu - 30/07/2021 14:57
Thực hiện chính sách khoan hồng, nhân đạo của Đảng, Nhà nước và truyền thống nhân đạo của dân tộc đối với người phạm tội bị kết án phạt tù, khuyến khích họ phấn đấu học tập, rèn luyện tiến bộ trở thành người có ích cho xã hội. Ngày 30/6/2021 Chủ tịch nước đã ký Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN về Đặc xá năm 2021, nhân dịp Quốc khánh nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/2021).
Kể từ khi Luật Đặc xá năm 2018 có hiệu lực pháp luật thì đây là đợt đặc xá đầu tiên. So với Luật Đặc xá 2007 thì Luật Đặc xá năm 2018 có nhiều điểm mới, quy định rõ ràng hơn, chặt chẽ hơn về đối tượng, điều kiện, thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các Bộ, Ngành liên quan. Công tác niêm yết, lập hồ sơ đề nghị đặc xá năm 2021 là một trong những khâu quan trọng cần phải triển khai kịp thời, đảm bảo đúng quy định của Luật đặc xá cũng như Quyết định của Chủ tịch nước và các văn bản hướng dẫn về công tác đặc xá năm 2021.
Kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác đặc xá năm 2021 là một trong những công tác đột xuất, trọng tâm trong 6 tháng cuối năm của ngành Kiểm sát nhân dân. Ngày 9/7/2021 Viện KSND tối cao đã có văn bản phân công cho Viện KSND các địa phương tiến hành trực tiếp kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá tại 42 trại giam, 02 Trại Tạm giam thuộc Bộ Công an. Theo đó Viện KSND tỉnh Tuyên Quang kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá tại Trại giam Quyết Tiến thuộc Cục C10, Bộ Công an và Cơ quan thi hành án hình sự Công an tỉnh Tuyên Quang (trong đó có Trại tạm giam Công an tỉnh và Cơ quan THAHS công an cấp huyện). Thông qua công tác kiểm sát việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá năm 2021, nhận thấy còn có một số khó khăn vướng mắc trong công tác niêm yết, lập hồ sơ đề nghị đặc xá theo Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN về đặc xá năm 2021 như sau:
1. Việc niêm yết Quyết định về đặc xá năm 2021.
Tại khoản 1, Điều 15 Luật Đặc xá năm 2018 quy định:
“Ngay sau khi Quyết định về đặc xá được công bố, thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải niêm yết, phổ biến cho người đang chấp hành án phạt tù biết….”
Tuy nhiên tại điểm a, mục 2 phần IV của Hướng dẫn số 63/HD-HĐTVĐX ngày 07/7/2021 của Hội đồng tư vấn đặc xá về việc triển khai thực hiện Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN ngày 30/6/2021 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2021 lại hướng dẫn “Việc niêm yết , phổ biến quyết định về đặc xá năm 2021 cho phạm nhân được thực hiện như sau: Ngay sau khi Quyết định về Đặc xá năm 2021 được công bố trên phương tiện thông tin đại chúng và đã nhận được bản sao Quyết định về đặc xá năm 2021, các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện phải niêm yết, phổ biến cho phạm nhân biết…”
Theo nội dung tại Hướng dẫn số 63/HD-HĐTVĐX nêu trên thì trường hợp ngay sau khi Quyết định về Đặc xá năm 2021 được công bố trên phương tiện thông tin đại chúng nhưng trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hình án hình sự công an cấp huyện chưa nhận được bản sao Quyết định 1161/QĐ-CTN của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2021 thì các đơn vị này chưa phải niêm yết, phổ biến quyết định về đặc xá ngay cho phạm nhân biết. Như vậy là chưa thống nhất với khoản 1, Điều 15 của Luật đặc xá năm 2018.
Trường hợp ngay sau khi Quyết định về đặc xá được công bố, thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện nhận được bản sao Quyết định về đặc xá năm 2021 và thực hiện ngay việc niêm yết, phổ biến cho người đang chấp hành án phạt tù biết là phù hợp, đúng với quy định tại khoản 1, Điều 15 của Luật đặc xá năm 2018 và đảm bảo được quyền lợi của phạm nhân.
Tuy nhiên đối với trường hợp sau nhiều ngày (từ 10 đến 15 ngày) kể từ ngày Quyết định về đặc xá năm 2021 được công bố, thông báo trên phương tiện, thông tin đại chúng, trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện mới nhận được bản sao Quyết định số 1161 của Chủ tịch nước và lúc đó mới niêm yết, phổ biến cho phạm nhân biết như vậy là quá chậm so với quy định của khoản 1, Điều 15 của Luật đặc xá năm 2021, phần nào ảnh hưởng đến quyền lợi của phạm nhân. Đây là khó khăn vướng mắc trong quá trình niêm yết Quyết định về đặc xá và lập hồ sơ đề nghị đặc xá.
2. Về một số điều kiện để lập hồ sơ đề nghị đặc xá.
Tại Điều 11 Luật đặc xá năm 2018 và Điều 3 của Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN ngày 30/6/2021 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2021 quy định điều kiện được đề nghị đặc xá. Một trong những điều kiện để được đặc xá theo quy định tại c, d, đ, e khoản 1, Điều 3 của Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN đối với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn được đề nghị đặc xá là:
“ Đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, đã nộp án phí;
Đã thi hành xong nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm tham nhũng;
Đã thi hành xong hoặc thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù về tội phạm không phải là tội phạm tham nhũng;
Khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự…”.
Về điều kiện đã thi hành xong nghĩa vụ dân sự (nộp tiền án phí, tiền phạt, tiền bồi thường…) được tính đến thời điểm Quyết định về đặc xá có hiệu lực pháp luật hay tính đến ngày Trại giam, Trại tạm giam, Cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện lập hồ sơ đề nghị đặc xá? Hiện nay các văn bản hướng dẫn chưa rõ ràng nên nhiều quan điểm khác nhau. Có quan điểm cho rằng đã thi hành xong nghĩa vụ dân sự là việc nộp tiền án phí, tiền phạt, tiền bồi thường… phải xong trước thời điểm Quyết định về đặc xá có hiệu lực pháp luật (ngày 30/6/2021). Nhưng quan điểm khác lại cho rằng việc nộp tiền án phí, tiền phạt, tiền bồi thường…chỉ cần xong trước thời điểm Trại giam, Trại tạm giam, Cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện lập hồ sơ đề nghị đặc xá, tức là sau ngày 30/6/2021 từ khoảng 15 đến 17 ngày, thì được coi là đã thi hành xong nghĩa vụ dân sự quy định tại c, d, đ khoản 1, Điều 3 của Quyết định số 1161/2021/QĐ-CTN. Đây cũng là khó khăn vướng mắc trong thực tiễn triển khai, lập hồ sơ đề nghị đặc xá.
Về điều kiện “khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự”, theo Hướng dẫn số 63/HD-HĐTVĐX của Hội đồng tư vấn đặc xá và các văn bản hướng dẫn có liên quan thì chưa có nội dung hướng dẫn cụ thể như thế nào là không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự. Hiện tại cơ sở giam giữ phạm nhân đang vận dụng hình thức xác minh tại nơi cư trú của phạm nhân được đặc xá về cư trú và được chính quyền địa phương xác nhận “khi được đặc xá về địa phương không ảnh hưởng đến an ninh trật tự” làm tài liệu lưu trong hồ sơ để xác định phạm nhân đủ điều kiện được đặc xá. Trường hợp chính quyền địa phương xác nhận “khi được đặc xá về địa phương gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự” thì phạm nhân đó không đủ điều kiện để đặc xá và sẽ bị loại ra khỏi danh sách đề nghị đặc xá.
Tuy nhiên để có tài liệu xác định khi được đặc xá không làm ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự tại địa phương theo quy định tại điểm e, khoản 1, Điều 3 của Quyết định số 1161/QĐ-CTN thì cơ sở giam giữ phạm nhân phải tiến hành xác minh tại địa phương đối với những phạm nhân thuộc diện được đặc xá về cư trú, nhưng do thời gian lập hồ sơ đề nghị đặc xá quá ngắn (theo Hướng dẫn số 63 việc lập hồ sơ, phải xong trước ngày 20/7/2021; mà ngày 11/7/2021 Trại giam mới nhận được văn bản để triển khai thực hiện), số phạm nhân chấp hành án thuộc diện được đề nghị đặc xá tại trại giam thuộc Bộ công an quá nhiều và cư trú ở các tỉnh khác nhau trên toàn quốc nên sẽ không đủ thời gian để tiến hành xác minh tại nơi cư trú đối với các phạm nhân được đề nghị đặc xá về nội dung khi được đặc xá về địa phương có ảnh hưởng đến an ninh trật tự hay không? Đây cũng là một trong khó khăn trong quá trình lập hồ sơ đề nghị đặc xá đối với Trại giam thuộc Bộ Công an.
Từ những khó khăn, vướng mắc nêu trên, đề nghị các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu, sửa đổi bổ sung văn bản hướng dẫn về đặc xá cho phù hợp với thực tiễn, tạo điều kiện cho các trại giam, trại tạm giam, cơ quan thi hành án hình sự công an cấp huyện triển khai, thực hiện việc lập hồ sơ đề nghị đặc xá của những lần tiếp theo đúng theo quy định của pháp luật cũng như đảm bảo được quyền lợi của người đang chấp hành án phạt tù.
Đào Thị Hảo
Từ khóa: viện kiểm sát nhân dân tỉnh tuyên quang, nhân dân, tỉnh tuyên quang, kiểm sát, đất mặt phố mộc châu, viện kiểm sát, biệt thự an vượng villa, tư pháp, Anland LakeView, an vượng villa, biệt thự an quý, an quý villa, biệt thự an vượng, đất đấu giá mộc châu, đất mộc châu, tuyên quang, biệt thự dương nội, thực hiện , khoan hồng , nhân đạo , nhà nước , truyền thống , dân tộc , kết án , khuyến khích , phấn đấu , học tập , rèn luyện , tiến bộ , trở thành , có ích , xã hội , chủ tịch , quyết định , nhân dịp , quốc khánh , cộng hoà , chủ nghĩa
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
Ý kiến bạn đọc
Xem phản hồi
Gửi phản hồi✓ Đọc nhiều nhất
- Vướng mắc trong việc xác định thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố
- Một số khó khăn, vướng mắc trong thực hiện một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015
- Định tội danh đối với hành vi chống người thi hành công vụ dẫn đến thương tích và hành vi cố ý gây thương tích đối với người thi hành công vụ? Vướng mắc và đề xuất.
- Vướng mắc khi giải quyết các nguồn tin về tội phạm sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức theo quy định tại Điều 341 BLHS
Vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật xác định ngày chết của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết
✓ THÀNH VIÊN
✓ LIÊN KẾT
✓ VIDEO
✓ THỐNG KÊ
Đang truy cập : 41
Hôm nay : 8021
Tháng hiện tại : 200599
Tổng lượt truy cập : 14691294