Trang nhất » Tin Tức » Nghiên cứu - Trao đổi nghiệp vụ

VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN TỈNH TUYÊN QUANG - Đã xem: 2096

   Một số khó khăn trong áp dụng thủ tục rút gọn đối với vụ án hình sự - giải pháp và kiến nghị


Thứ năm - 30/09/2021 16:09
 
Thủ tục rút gọn là một dạng thủ tục đặc biệt của tố tụng hình sự được quy định tại Chương XXXI, Phần thứ bảy của Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 trong đó có sự giảm bớt một số khâu, một số thủ tục trong việc điều tra, truy tố, xét xử vụ án hình sự nhằm rút ngắn thủ tục tố tụng, làm cho việc xử lý vụ án được nhanh chóng nhưng vẫn đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật góp phần đấu tranh phòng chống tội phạm, phục vụ có hiệu quả nhiệm vụ chính trị địa phương. Tuy nhiên trong quá trình áp dụng trình tự, thủ tục này vẫn còn những khó khăn xảy ra trong thực tế.

 
"Điều 456. Điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn
 
1. Thủ tục rút gọn được áp dụng trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm khi có đủ các điều kiện:
 
a) Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc người đó tự thú;
 
b) Sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng;
 
c) Tội phạm đã thực hiện là tội phạm ít nghiêm trọng;
 
d) Người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng.
 

2. …"
 
Theo quy định nêu trên thì điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn phải đảm bảo các yếu tố "Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc người đó tự thú; Sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng; Tội phạm đã thực hiện là tội phạm ít nghiêm trọng; Người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng". Nếu thiếu một trong bốn điều kiện nêu trên thì không thể đủ điều kiện áp dụng thủ rút gọn. Có thể thấy việc quy định các điều kiện nêu trên là cần thiết nhưng trong thực tế áp dụng lại gặp không ít khó khăn để đảm bảo điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn.
 
Trên thực tế người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang không ít nhưng lại không đảm bảo các điều kiện quy định tại điểm b, c, d của Điều 456 Bộ luật hình sự. Đối với trường hợp người thực hiện hành vi phạm tội tự thú thì thường rất ít, do đó rất khó khăn trong việc đảm bảo các điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn. Trường hợp khác, sau khi thực hiện hành vi phạm tội, người thực hiện hành vi phạm tội đến cơ quan điều tra đầu thú, thành khẩn khai báo về hành vi phạm tội của bản thân, quá trình xác minh thấy hành vi phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng, tội phạm thực hiện là tội ít nghiêm trọng, người phạm tội có nơi cư trú rõ ràng nhưng "Đầu thú" lại không phải là căn cứ để áp dụng thủ tục rút gọn. Ngoài ra trên thực tế có rất nhiều tội phạm thuộc trường hợp nghiêm trọng xẩy ra có đủ điều kiện để áp dụng thủ tục rút gọn.
 
Có thể thấy những điều kiện để áp dụng thủ tục rút gọn nêu trên là tương đối khắt khe và cứng nhắc, tuy nhiên muốn áp dụng thủ tục rút gọn buộc các cơ quan tiến hành tố tụng phải tuân thủ tuyệt đối các điều kiện nêu trên. Để nâng cao tỷ lệ các vụ án hình sự giải quyết theo thủ tục rút gọn, cá nhân tác giả xin đưa ra một số giải pháp cụ thể như sau:
 
Một là, do điều kiện để áp dụng thủ tục rút gọn vụ án hình sự tương đối khắt khe nên các cơ quan tiến hành tố tụng gồm Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án cần có quy chế phối hợp quy định chi tiết cụ thể về phạm vi, đối tượng, điều kiện và thủ tục áp dụng thủ tục rút gọn.
 
Hai là, khi áp dụng thủ tục rút gọn cần phân công Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán có năng lực, kinh nghiệm để giải quyết.
 
Ba là, đưa chỉ tiêu giải quyết án hình sự theo thủ tục rút gọn vào hệ thống chỉ tiêu cơ bản để đánh giá, xếp loại trong thi đua, khen thưởng.
 
Bốn là, xây dựng chuyên đề và tổ chức tập huấn cho Cán bộ, Kiểm sát viên nâng cao kỹ năng trong kiểm sát việc áp dụng thủ tục rút gọn đối với các vụ án hình sự.
 
Để có thể mở rộng phạm vi áp dụng thủ tục tố tụng rút gọn nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng chống tội tội phạm và phục nhiệm vụ chính trị địa phương, giảm tải công việc của cơ quan tiến hành tố tụng, giải quyết nhanh chóng những loại án đơn giản, chứng cứ rõ ràng tác giả đưa ra ý kiến theo hướng bổ sung khoản 1 Điều 456 Bộ luật Tố tụng hình sự như sau:
 
Bổ sung thêm tình tiết "Đầu thú" vào điểm a, khoản 1 Điều 456 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, theo đó Điều 456 Bộ luật Tố tụng hình sự quy định như sau:
 
"Điều 456. Điều kiện áp dụng thủ tục rút gọn
 
1. Thủ tục rút gọn được áp dụng trong giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử sơ thẩm khi có đủ các điều kiện:
 
a) Người thực hiện hành vi phạm tội bị bắt quả tang hoặc người đó tự thú hoặc đầu thú;
 
b) Sự việc phạm tội đơn giản, chứng cứ rõ ràng;
 
c) Tội phạm đã thực hiện là tội phạm ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng;
 
d) Người phạm tội có nơi cư trú, lý lịch rõ ràng.
 
2. …"
 

Trên đây là một số khó khăn trong thực tế áp dụng thủ tục rút gọn giải quyết các vụ án hình sự và một số giải pháp kiến nghị để việc áp dụng thủ tục rút gọn đạt hiệu quả cao.
 
                                                      Phạm Trung Hải – VKSND huyện Yên Sơn
Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá
Click để đánh giá bài viết
 

Scroll to top